Prawdziwe Velociraptory były tak małe, że mógłbyś mieć jednego w ogrodzie

Wśród najbardziej przerażających postaci w kinie, Velociraptory z Jurassic Park mają niewiele wspólnego ze swoimi prehistorycznymi przodkami. Stworzenia, które budziły grozę na dużym ekranie, miały prawie taki sam rozmiar jak człowiek; ich prawdziwi imiennicy natomiast nie przekraczali rozmiarów indyka (cytując niegrzecznego chłopca z pierwszego filmu). Dlaczego więc w książkach i filmach widzimy je tak duże?

Jeśli myślicie, że Velociraptory z Jurassic Park są prawdziwe, mamy problem

Ten zaskakujący fakt wynika z badań paleontologicznych nad pierwszymi skamieniałościami odkrytymi w latach 20. na pustyni Gobi. Ale skąd więc inspiracja dla tych filmowych drapieżników o niepokojących rozmiarach?

Odpowiedź leży w Deinonychusie, znacznie większym kuzynie należącym do tej samej rodziny Dromaeosaurów. Ashley Poust z San Diego Natural History Museum wyraźnie rozróżnia: „Velociraptora można by odepchnąć kopnięciem; Deinonychus byłby niebezpieczny jak tygrys„

Zakrzywiony pazur, charakterystyczny element, który stał się ikoniczny dzięki filmowej sadze, pozostaje w centrum naukowych debat na temat jego rzeczywistej funkcji. Hipotezy są różne: narzędzie do unieruchamiania ofiar? Broń do wspinania się na grzbiety większych zwierząt? Adaptacja do wspinania się na drzewa? Ta dyskusja świadczy o tym, ile jeszcze musimy odkryć na temat tych fascynujących drapieżników i jak wiele z tego, co wiemy (a raczej co nam pokazują), nie jest całą prawdą.

Przejdźmy teraz do innej cechy: diety i polowania. Czy to prawda, że polowały na ofiary w grupach? Znaleziska zębów Deinonychusa wokół szkieletów większych roślinożerców sugerują, że wiele osobników żywiło się tą samą ofiarą.

Jednak to niekoniecznie potwierdza skoordynowaną strategię polowania. Mogły po prostu dzielić się już istniejącymi padlinami. Nauka, w przeciwieństwie do kina, wymaga solidniejszych dowodów.

Kolejny aspekt pomijany przez hollywoodzką reprezentację dotyczy upierzenia. Skamieniałości wyraźnie ujawniają struktury podobne do piór, sugerując wygląd bliższy drapieżnemu ptakowi niż gadzie. Niektóre gatunki, takie jak Microraptor, wykazywały nawet irydyzujące kolory lub żywe odcienie, dalekie od filmowej szaro-zielonej kolorystyki.

Co więcej, Dromaeosaury wymarły około 66 milionów lat temu, ale ich dziedzictwo genetyczne przetrwało w nowoczesnych ptakach, z którymi dzielą tę samą gałąź ewolucyjną. Mogły więc być bardziej zwierzętami powietrznymi niż lądowymi… kto wie. Jedno jest pewne: przodek dinozaurów narodził się kilka lat temu, ale na pewno nie budzi strachu.