Η πίτσα Μαργαρίτα είναι ένα από τα πιο αγαπημένα και γνωστά πιάτα στον κόσμο. Η απλότητά της, με ντομάτα, μοτσαρέλα και βασιλικό, την καθιστά ακαταμάχητη. Η ιστορία αυτού του πιάτου είναι ένας συναρπαστικός συνδυασμός θρύλου και πραγματικότητας. Λέγεται ότι το 1889, κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στη Νάπολη, η βασίλισσα Μαργαρίτα της Σαβοΐας δοκίμασε μια πίτσα που ετοιμάστηκε για αυτήν από τον πιτσαγιόλο Ραφαέλε Εσπόζιτο.

Αυτός, προσκληθείς στο παλάτι από τον Καμίλο Γκάλλι, επικεφαλής των Υπηρεσιών Τραπεζιού της Βασιλικής Οικίας, δημιούργησε τρεις ειδικές πίτσες για τη βασίλισσα. Ανάμεσά τους, μια πίτσα με ντομάτα, μοτσαρέλα και βασιλικό, που θύμιζε τα χρώματα της ιταλικής σημαίας, κατέκτησε την καρδιά της βασίλισσας. Ο Εσπόζιτο έλαβε αργότερα μια επιστολή επαίνου από τον ίδιο τον Γκάλλι και, τιμημένος, αφιέρωσε αυτή την λιχουδιά στη βασίλισσα, δημιουργώντας την θρυλική Πίτσα Μαργαρίτα, ένα σύμβολο της ιταλικότητας που συνεχίζει να ευχαριστεί τους ουρανίσκους σε όλο τον κόσμο.
Ένα Ήδη Υπάρχον Πιάτο: Ικανό κομμάτι γαστρονομικής διπλωματίας ή μια ευφυής διαφημιστική κίνηση;
Γνωρίζουμε όμως ότι η πίτσα με ντομάτα, μοτσαρέλα και βασιλικό υπήρχε ήδη πριν από την επίσκεψη της βασίλισσας. Ιστορικά έγγραφα δείχνουν ότι αυτός ο συνδυασμός συστατικών ήταν γνωστός στη Νάπολη ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα. Το αποδεικνύουν οι μελέτες του Εμανουέλε Ρόκκο, του 1853, που περιγράφουν ήδη μια πίτσα διακοσμημένη με τα ίδια συστατικά.

Αυτό εγείρει ερωτήματα σχετικά με την αυθεντικότητα της ιστορίας, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι τα αρχεία της εποχής δεν αναφέρουν την πρόσκληση του πιτσαγιόλου στο παλάτι και ότι η Ιταλία, μόλις ενοποιημένη, αναζητούσε σύμβολα ενότητας. Το επεισόδιο θα μπορούσε να ήταν μια ικανή προσπάθεια να κερδίσει υποστήριξη δημιουργώντας έναν μύθο, συνδέοντας το δημοφιλές φαγητό με τα χρώματα της σημαίας και το όνομα της βασίλισσας. Σύμφωνα με μια άλλη υπόθεση, η ιστορία του Ραφαέλε Εσπόζιτο θα μπορούσε να ήταν απλώς μια διαφημιστική κίνηση για να γίνει πιο δημοφιλές αυτό το πιάτο.
Ποιος Έγραψε την Επιστολή στην Πιτσαρία Brandi;
Το αίνιγμα πυκνώνει αν λάβουμε υπόψη την επιστολή ευχαριστίας της Βασιλικής Οικίας προς τον Εσπόζιτο. Οι γραφικές αναλύσεις δεν επιβεβαιώνουν την υπογραφή του Καμίλο Γκάλλι. Επιπλέον, η ασυνήθιστη προσθήκη του δεύτερου επωνύμου του παραλήπτη, “Brandi”, που συνδέεται με τη σύζυγο του Εσπόζιτο και τους ανιψιούς του (που ανέλαβαν την πιτσαρία μόνο το 1932), υποδηλώνει ότι η επιστολή θα μπορούσε να ήταν μια μεταγενέστερη διαφημιστική κίνηση, επινοημένη από τους ίδιους τους ανιψιούς. Η διάδοση ιστοριών για βασιλείς που εκτιμούσαν το δημοφιλές φαγητό, όπως αυτή του 1880 στην εφημερίδα “Il Bersagliere”, ενισχύει την υπόθεση ενός θρύλου που κατασκευάστηκε για να γιορτάσει ένα πιάτο που ήταν ήδη σύμβολο της ναπολιτάνικης κουζίνας, πολύ πριν από τη βασίλισσα Μαργαρίτα.
Οι Ρίζες και η Εξέλιξη της Πίτσας
Κάνοντας ένα άλμα πίσω στο χρόνο, προκύπτει ότι η πίτσα, με την έννοια του πλακέ ψωμιού με γαρνιτούρα, έχει αρχαίες ρίζες, που χρονολογούνται ακόμη και από τη Νεολιθική εποχή (10000/3000 π.Χ.). Κατά τη διάρκεια των αιώνων, διάφοροι πολιτισμοί δημιούργησαν παραλλαγές αυτού του πιάτου. Ήδη οι Ετρούσκοι (8ος αιώνας π.Χ.) ετοίμαζαν πίτες παρόμοιες με την πίτσα. Στη ρωμαϊκή εποχή (8ος αιώνας π.Χ. / 5ος αιώνας μ.Χ.) χρησιμοποιούνταν ο λατινικός όρος “pinsa”, που σημαίνει “συνθλίβω”, αναφερόμενος σε μια πλακέ μορφή ζύμης, από την οποία προέρχεται ο όρος “πίτσα”.
Τον 16ο αιώνα, η άφιξη της ντομάτας από την Αμερική σηματοδότησε μια θεμελιώδη καμπή στην ιστορία της πίτσας, δίνοντας το έναυσμα για την εξέλιξη του πιάτου όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Αρχικά, ωστόσο, η ντομάτα θεωρούνταν διακοσμητικό φυτό και πιστευόταν ότι ήταν δηλητηριώδης. Μόνο αργότερα χρησιμοποιήθηκε στη μαγειρική, επαναστατώντας τη γαστρονομία.

Η Νάπολη θεωρείται η κοιτίδα της σύγχρονης πίτσας. Ήδη τον 18ο και 19ο αιώνα, η πίτσα ήταν ένα δημοφιλές φαγητό μεταξύ των Ναπολιτάνων, που πωλούνταν στο δρόμο. Οι πρώτες πίτσες ήταν πολύ απλές, γαρνιρισμένες με ντομάτα και μοτσαρέλα, ή με σκόρδο, λαρδί και αλάτι, ή με κατσιόκαβαλο και βασιλικό.
Αυτή η λιχουδιά διαδόθηκε στη συνέχεια σε όλο τον κόσμο χάρη και στους Ιταλούς μετανάστες, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν και με πολλές ποιητικές άδειες, η ιταλοαμερικανική πίτσα συνέβαλε στο να γίνει αυτό το πιάτο ένα σύμβολο της ιταλικής κουζίνας. Ωστόσο, μόνο η αυθεντική πίτσα Μαργαρίτα αναγνωρίζεται ως άυλη κληρονομιά της UNESCO από το 2017.

Περιέργειες για τον κόσμο της πίτσας
Από τις ιστορίες του παρελθόντος μέχρι αυτές του σήμερα, ο κόσμος της πίτσας συνεχίζει να μας προσφέρει ενδιαφέροντα ανέκδοτα. Χάρη στην τεχνολογία, το 1994 πωλήθηκε η πρώτη πίτσα online, όταν μια πιτσαρία της αλυσίδας Pizza Hut στην Καλιφόρνια άνοιξε έναν ιστότοπο για παραγγελίες. Κάνοντας ένα πραγματικό άλμα στο μέλλον, είναι ενδιαφέρον να γνωρίζουμε ότι υπάρχει και ένας 3D εκτυπωτής για πίτσα, που αναπτύχθηκε από τη NASA, για την προετοιμασία φαγητού για τους αστροναύτες κατά τη διάρκεια διαστημικών αποστολών. Το 2010, ένας προγραμματιστής αγόρασε δύο πίτσες για 10.000 bitcoin. Τότε άξιζαν 41 δολάρια, σήμερα αξίζουν εκατομμύρια ευρώ. Το 2012, αυτή η λιχουδιά μπήκε με ένα νέο ρεκόρ στο Βιβλίο Γκίνες: “Οκτάβια”, η μεγαλύτερη πίτσα στον κόσμο, κατασκευάστηκε στη Ρώμη και είχε διάμετρο 40 μέτρα.
Ένα Ιταλικό Σύμβολο στον κόσμο
Σήμερα, η πίτσα Μαργαρίτα είναι ένα διαχρονικό κλασικό, αγαπημένο από ανθρώπους όλων των ηλικιών και πολιτισμών. Η απλότητά της και η αξεπέραστη γεύση της την καθιστούν ένα τέλειο πιάτο για κάθε περίσταση, γεύμα, δείπνο ή σνακ, για κάποιους είναι μια λιχουδιά ακόμα και για πρωινό.
Πηγή: https://www.nationalgeographic.com/history/history-magazine/article/pizza-margherita-may-be-fit-for-a-queen-but-was-it-named-after-one